Daga SANI AHMAD GIWA a Abuja
Ajuri Ngelale, babban mataimaki na musamman ga Shugaban Ƙasa Bola Ahmed Tinubu kan harkokin jama’a ya ce ƙarin matatun mai a Nijeriya, ba zai haifar da rage farashin man fetur ba.
Ya bayyana hakan ne yayin wata hira da aka yi kwanan nan ta hanyar Labaran TVC.
A cewarsa, sau da yawa mutane suna cewa idan matatun ƙasar suna aiki, man zai yi arha ga ‘yan Nijeriya a fanfo, amma babu wani abu da zai wuce gaskiya.
Ya ce: “Wannan tatsuniya ce, ba ta faruwa a ko’ina a duniya, ko da a ce muna da matatun mai da suka fi samar da PMS a duniya, za ka ga cewa mafi yawan masu samar da man fetur tare da matatun su ba sa cajin daban da na ƙasashen da ba su da matatun mai. Ba ina cewa kada mu samu matatun mai ba, amma akwai fa’ida a samu matatun masu aiki.
“Wannan shi ne dalilin da ya sa kashi na ɗaya na matatar man Fatakwal zai fara aiki a watan Disamba 2023 da kashi na biyu a qarshen 2024. Matatar Ɗangote ta riga ta tashi kuma za ta fara fitar da kayayyakin nan ba da jimawa ba.
“BUA 200,000 matatar mai na bpd tana tafe a Akwa Ibom, za mu samu rarar kayan da za mu iya fitarwa zuwa kasashen duniya.
“Batun da na ke yi a kan haka shi ne, dalilin da ya sa farashin fanfo ba zai ragu ba ba tare da la’akari da yadda aikin tacewar mu a kasa ba shi ne, babu wanda ke kashe dubun-dubatar daloli wajen gina matatar man saboda agaji ko amfanin alhakin zamantakewa, suna yin hakan ne don samun kuɗi.”
Ngelale ya kuma kara da cewa, ko da yawan ‘yan kasuwar man da ke shigo da kayan cikin kasar, farashin ya dogara ne kan farashin danyen mai a kasuwannin duniya.
A cewarsa, idan farashin danyen mai ya yi tsada, farashin man fetur zai yi tsada, amma idan farashin danyen mai ya yi kasa, farashin man zai ragu.
Ya ce tushen kasuwar ya shafi kowace kasa ba Nijeriya kadai ba.
A cewar Ngelale, fa’idar samun matatun mai a ƙasar ba wai mutane za su samu mai arha ba ne, a’a, ƙasar za ta ceto daruruwan milyoyin daloli na harkokin sufuri da na kayan aiki da ake kashewa duk shekara.
Ya kuma yi bayanin cewa ana kashe kuɗaɗe don kawo tataccen mai daga matatar mai ta ƙasa da ƙasa zuwa Nijeriya ta hanyar jigilar kayayyaki.
Ya kuma ce ana kashe kusan dala biliyan 10 a duk shekara wajen samun kuɗaɗen musaya na kasashen waje da ake biya ga masu tace man da abokan hulɗar su don samun canjin da aka samu daga ɗanyen mai.
Duk waɗannan za a iya ceto su idan ƙasar tana da matatun mai masu aiki, amma ba ta da garantin mai arha a cikin famfo.