Daga MAHDI M. MUHAMMAD
Ɗan Maraya Jos (an haife shi Adamu Wayya, 20 Disamba 1946 – 20 Yuni 2015) fitaccen mawaƙin Hausa ne daga Jos, Nijeriya. Ya shahara da salon waƙoƙinsa na musamman wanda ya haɗa waƙoƙin Hausa da jigogi da kayan kiɗa na zamani.
An haifi Ɗan Maraya Jos a Sabon Gari, al’ummar Hausawa da suka fi yawa a garin Jos na Jihar Filato a Nijeriya. Ya girma a cikin gida na kiɗa kuma ya fara yin wasa tun yana ƙarami. Kakansa ne ya zaburar da shi, wanda ya kasance mawaƙin gargajiya na Hausa, ya kuma koyi yin kiɗa daban-daban da suka haɗa da kora, lute, da ganguna.
A shekarun 1960, Ɗan Maraya Jos ya shahara da salon waƙoƙinsa na musamman wanda ya haɗa jigogi da kayan kiɗa na zamani cikin waƙoƙin gargajiya na Hausa. Ya kasance ɗaya daga cikin mawaƙan Hausa na farko da suka fara amfani da gitar wajen waƙarsa kuma waƙoƙinsa sukan yi magana kan batutuwan da suka shafi zamani kamar siyasa, zamantakewa, ilimi, kasuwanci da kuma tarbiyya.
Ɗan Maraya Jos ya shahara a duk faɗin Nijeriya da Afrika ta Yamma, kuma an riƙa kade waƙoƙinsa a gidajen rediyo da wuraren taron jama’a. Ya fitar da wakoki da dama a tsawon rayuwarsa, waɗanda suka haɗa da “Malam Uban karatu,” “Mai akwai da babu,” “Ɗan adam mai wuyan gane hali” da “lebura” da dai sauransu.
Shi ma Ɗan Maraya Jos ya shahara da salon sawa na musamman, inda galibi yana sanye da kayan gargajiyar Hausa masu haske da jar hula. Ya kasance alama ce ta al’ada da al’adar Hausawa kuma mutane da yawa suna girmama shi saboda irin gudunmawar da ya bayar wajen kiyaye waƙoƙin Hausa.
Ɗan Maraya Jos ya rasu ne a ranar 20 ga watan Yunin 2015 a birnin Jos na Nijeriya yana da shekaru 68 a duniya. Waƙoƙinsa da kaɗe-kaɗensa na ci gaba da zaburar da mawaƙan da dama a Nijeriya da ma wajenta, kuma ana tunawa da shi a matsayin ɗaya daga cikin manyan mawaƙan Hausa na gargajiya.