Adabi

Duk ƙasar da ta ke son mallakar ƙwaryar Afrika, dole sai ta mallaki Bahaushe – Mista Johnson Daga JAAFAR JAAFAR  Shekaru 130 da su ka gabata, a ranar Juma’a, 26 ga Yuni, 1891, John Alfred Robinson, wani Bature malami a Christ’s College ta Cambridge, ya mutu a garin Lokoja. Wannan Bature, wanda ya fahimci Hausa daidai gwargwado, ya na cikin mutanen da su ka fara fahimtar amfanin nazarin harshen Hausa. Watanni kaɗan bayan rasuwar wannan Bature, sai wasu Turawa su ka haɗu a wani otal da ya ke a Birnin London mai suna Charing Cross Hotel don tattauna yadda za…

Daga AISHA ASAS Rubutu daɗaɗɗen abu ne da ya kwashe shekaru masu yawa ya na gudana, wanda hakan ya sanya ake samun saɓani a wurin ƙididdige shekarun sa, domin a duk lokacin da akayi matsaya ga shekarar da aka fara rubutu sai a samu wata hujja da ta tabbatar da rubutu kafin lokacin, don haka shekarun rubutu a duniya sun kasu da dama. Rubutu na ɗaya daga cikin ayyukan da ba su cika mutuwa ba, musamman idan an inganta shi. Marubuci na cikin hallitun da Allah ya bawa baiwar hasashen gaba, kamar wasu rubuce-rubuce, da waqe da aka rubutu shekaru…

*Fitowar rubutu a yanar gizo ya sa kowa na iya kiran kan sa marubuci - Gidan Dabino Ado Ahmad Gidan Dabino, MON, shahararren marubucin littattafan Hausa ne a Arewacin Nijeriya, sannan mai shiryawa da bayar da umarni, sannan ɗan wasa ne a shirin fina-finan Hausa kuma ɗan jarida. Kusan zan ce idan an kirashi da ɗaya daga cikin ubanin Adabin Hausa ba a yi kuskure ba, domin ya kasance a jerin farko da su ka reni adabin zamani, su ka yi ma sa sutura tare da kula da ingancin sa. Ado Ahmad Gidan Dabino, MON, shi ne Shugaba kuma Daraktan…

Ƙungiyar Marubuta ta Ƙasa Reshen Jihar Kano (ANA Kano) za ta gudanar da taron karatunta na Hausa na watan Satumba 2021, inda za a baje kolin fasahar adabi daga mambobinta kamar yadda ta saba yi a duk Lahadin farko na kowane wata. Ƙungiyar ta ce taron wannan karon zai ƙunshi har da yi wa masu sha'awar rubutun Hausa bita a kan yadda ake rubutu da harshen Hausa bisa ƙa'idojin harshen. Malam Yusuf Salisu Sani wanda masanin harshen Hausa ne daga Kwalejin Shari'a Da Ilimin Addinin Musulunci Ta Malam Aminu Kano, shi ne wanda zai jagoranci bitar kan ƙa'idojin rubutun Hausa.…

*Marubuci kan sauya gurɓatattun tunanin mutane zuwa nagartattu - Aliyu Idris Author A lokacin da a ka ga littafi, hankali da tunanin mai karantawa zai tsaya akan babban mutum ne ya rubuta shi, wato mai yawan shekaru. Har ta kai idan a ka ga marubuci da ƙarancin shekaru sai a rena rubutun sa tun kan a karanta. Hakan ce ta sa yara ma su sha'awar rubutu jikin su kan yi sanyi idan sun tuna yanda a ke wa marubuta tsaran su. Dalilin ke nan da yasa ba kasafai ake samun marubuta masu ƙananen shekaru ba, duk da cewa akwai masu…

*Har yau ji nake tamkar mahaifiya ta ba ta mutu ba - Aminu Ala Kamar yadda dubban masoya Aminu Ladan Ala su ka samu labarin babban rashi da ya yi na mahaifiyar sa a ranar biyu ga watan Agustan wannan shekara, wato Hajiya Bilkisu Sharif Adamu Rijiyar Lemu. Tabbas wannan babban rashi ne da ilahirin masoyan sa su ka nuna alhini tare da addu’ar rahama ga mamaciyar. Duk da kalma ko jimla da za a iya amfani da ita gurin ban haƙuri ga wanda Allah ya jarabta da rashi irin wannan, Manhaja za ta yi amfani da wannan dama gurin…

Daga BASHIR ISAH Ya zuwa ranar 22 ga Agusta ake sa ran rufe shiga gasar rubutun ƙagaggen labari ta mata mai taken 'Hikayata' ta 2021 wadda sashen Hausa na BBC ya saba shiryawa duk shekara. Sanarwar da BBC ta fitar ta nuna an ƙirƙiro gasar ƙagaggen gajeren labarin ce a 2016 don ƙarfafa wa mata wajen bayarwa da kuma yaɗa labarun da suka shafe su. Sanarwar ta ce akan bai wa mata damar aiko da ayyukansu na ƙagaggun labarai da suka rubutu cikin harshen Hausa masu yawan kalmomi tsakanin 1000 zuwa 1500. Bayan kammala tattara ayyukan da aka shigar a…

*Rubutu tamkar zazzaɓi ne, duk lokacin da masassarar sa ta taso, ɗaukar alƙalami da takarda ne kawai maganin ta, cewar Saliha Daga AISHA ASAS Waiwaye dai aka ce adon tafiya ne, yayin da rawar 'yan mata kan ƙayatar ne a lokacin da su ke yin gaba suna dawowa baya. Idan aka yi zancen Adabin Hausa, dole ne a sanya marubuta mata da su ka fara rubutu tun lokacin da kai bai waye ba. Su ne marubutan da su ka fuskanci ƙalubale masu yawa kasancewar sun fara abin da Alummar Hausa ba su fara gani ba, don haka su ka jahilce…

Daga WAKILINMU Dakta Bala Muhammad zai halarci taron ANA da ke zuwa duk Lahadin farkon wata, inda zai zo masu da tsarabar ilimi mai taken 'Iya Magana A Bainar Jama'a'. Baje kolin fasahar marubuta da ANA Kano kan shirya a duk Lahadin farkon kowane wata zai zo da wata sabuwa ran 1 ga watan Agusta 2021 inda za a gabatar da wani sabon lamari mai taken 'Gina mutum da koya masa ƙwarewa', wato 'Human development and capacity building' (HD&CB) da zai dinga faruwa a duk wata. Shin ko ka iya magana a gaban jama'a? Za ka iya yi wa mutane…

Daga AISHA ASAS Waƙa: HANKALITare da Khalid lmam Hankali gatan tunani,Jagora ne gare shi,Mai yin saiti wajen shi. Shi doki ban da shakka,Hawa nasa ko ga sarki,Sai da linzami ku lura. Shi tunani na fahimta,Yafi mai saƙa a tufka,Shi ka saƙa ko ya tufka. Hankali in ka yi dace,Shi kasa shi idan ya saƙa,Sai ya tufke in da khairan. In ba khairan a saƙar,Sai ya kunce ba hiyana,Saƙarsa ya ce ya sake. Hankali tsanin tunani,Shi hawa sama ko ga dogo,In da tsani yafi tabbas. Mai tunani mai basira,Hankali na taimakonsa,Rami ya gani ya kauce. Hankali baiwa ga Bawa,Shi kasa Bawa…