Daga SANI AHMAD GIWA a Abuja
A daidai lokacin da matsalar tsaron Nijeriya ta ƙi ci ta ƙi cinyewa, duk da ƙoƙarin da jami’an tsaron ƙasar ke cewa suna yi, Babban Hafsan Sojojin Ƙasan Nijeriya, Laftanar Janar Faruq Yahaya, jiya Alhamis a wajen wani taron ƙarawa juna sani, ya bayyana cewa dole ne jami’an tsaro su haɗa ƙarfi da ƙarfe da ƙungiyoyin fararen hula da sauran ‘yan ƙasa a yaƙin da suke yi da ‘yan ta’adda.
Wakilinsa, Babban Hafsan Soji, Manjo-Janar Marcus Kangye, ya karanta saƙon Yahaya a wajen taron ƙara wa juna sani ga mahalarta kwas mai lamba 62022 na Kwalejin Yaqin Soja da ya gudana a Abuja.
Ya ce dole ne a haɗa matakan ayyukan da aka ɗauka zuwa yanzu don daƙile barazanar tsaro da ke tasowa tare da ƙarin ƙoƙarin sauran masu ruwa da tsaki.
Kangye ya yi nuni da cewa, ana buƙatar haɗin kai tsakanin jami’an gwamnati da tattaunawa da haɗin gwiwa tsakanin gwamnati da masu zaman kansu don hana ta’addanci da tashin hankali.
Ya ce rundunar sojin ƙasar na buƙatar tabbatar da cewa jama’a da na ƙananan hukumomi da kuma kamfanoni masu zaman kansu su kasance abokan haɗin gwiwa da masu ruwa da tsaki a ƙoƙarin da suke yi na tunkarar barazanar.
A cewarsa, dukkanin hanyoyin da al’umma ke bi wajen tinkarar barazanar tsaro ba tare da ankarar da su ba ne da buƙatar samar da ingantacciyar alaƙa tsakanin dukkan masu ruwa da tsaki.
“Ƙungiyoyin farar hula na da matuƙar muhimmanci a wannan fanni domin tana taimakawa wajen samar da kyakkyawar alaƙa tsakanin ‘yan ƙasa.
“Haɗin gwiwar kuma yana haifar da amana da fahimta yayin da duk masu ruwa da tsaki suka mallaki dabarun da aka ɗora don tinkarar barazanar gama gari.
“Haɗin gwiwa tsakanin waɗannan masu ruwa da tsaki zai taimaka wajen kawar da rashin yarda, rashin fahimtar juna, da bambance-bambancen fahimtar al’amuran tsaron ƙasa.
“Haƙiƙa, lokacin shigar da jama’a gaba ɗaya a ƙoƙarin daƙile ƙalubalen tsaron cikin gida ya wuce,” inji Kangye.
Ya kuma yaba wa kwalejin bisa wannan taron ƙara wa juna sani, sannan kuma ya umarci masu hannu da shuni da mahalarta taron da su yi amfani da wannan damar wajen bayar da tasu gudunmuwar wajen gabatar da jawaban kan harkokin tsaron ƙasa.
Ya bada tabbacin cewa rundunar sojin Nijeriya za ta cigaba da yi wa ƙungiyoyin fararen hula shari’a a matsayin abokan haɗin gwiwa a ƙoƙarinta na inganta tsaron ƙasa.
A nasa jawabin, kwamandan ƙungiyar, Manjo-Janar Bamidele Alabi, ya ce nasarorin da aka samu a sabon salon yaƙin na buƙatar haɗin gwiwa.
Yunƙurin, ya bayyana cewa ya haifar da haɗin kai tsakanin hukumomin da yawa da masu ruwa da tsaki.
Alabi ya ce taron ƙara wa juna sani wani vangare ne na horar da hukumomin haɗin gwiwa da haɗin kai wanda ke neman bunƙasa ƙwarewar mahalarta domin yin aiki yadda ya kamata a cikin haɗin gwiwa.
Taron, a cewarsa, ya yi daidai da manufar Hafsan Hafsoshin Sojan Nijeriya na “ƙwararrun sojojin Nijeriya da ke shirye-shiryen cimma ma’aikatun da aka basu a cikin Haɗin gwiwar Muhalli na Tsaron Nijeriya.”
Ya ƙara da cewa kwas ɗin ya nuna alamar haɗin kai domin mahalarta taron su 74 sun ƙunshi 53 daga rundunar soji, biyu daga sojojin ruwa da na sojin sama ɗaya kuma daga ‘yan sanda.
Hukumar Kwastam ta Nijeriya, Hukumar Shige da Fice ta Ƙasa, Jami’an Tsaro da Civil Defence na Nijeriya, Hukumar Kiyaye Haɗurra ta Tarayya da Hukumar EFCC su ma suna da mahalarta kowanne.
Haka kuma a cikin kwas ɗin akwai mahalarta shida daga ƙasashe abokan ƙawance da suka haɗa da jami’ai biyu daga Rwanda da kuma ɗaya daga Gambiya da Laberiya da Congo Brazzaville da kuma Kamaru.
Alabi ya ce taron ƙara wa juna sani da mahalarta taron suka samu a jerin laccoci da aka gabatar musu cikin makonni biyu da suka gabata.
“Saboda haka, abin lura ne cewa an tsara laccocin a hankali don bai wa mahalarta damar samun ilimin da ake buƙata da kuma ba da damar yin aiki yadda ya kamata tare da sauran hukumomin gwamnati da masu zaman kansu,” inji shi.
Kamfanin Dillancin Labarai na Nijeriya, ya ruwaito cewa Farfesa Victor Adetula, farfesa a fannin hulɗa da ƙasa da ƙasa da nazarin ci gaban ƙasa, na Jami’ar Jos, ya gabatar da wata takarda mai taken “Coordinating civil society to ahead internal security services in Nigeria” a wajen taron.
Adetula ya ce shigar da sojoji cikin harkokin tsaron cikin gida a faɗin ƙasar na buƙatar fahimtar juna tsakanin sojoji da ƙungiyoyin fararen hula.
Ya bayyana ƙungiyoyin farar hula a matsayin masu taka rawa wajen kawo ci gaba, amma ya yi tir da yadda ake ta yaɗa jita-jita da rashin yarda da ke tsakaninta da jami’an tsaro.
A cewarsa, lokaci ya yi da ya kamata a nemi fahimtar sojoji ta fuskar rawar da suke takawa da kuma shirye-shiryen haɗa kai da ƙungiyoyin farar hula.
Taken taron shi ne: “Ƙarfafa rawar da ƙungiyoyin farar hula ke takawa wajen samar da ingantaccen tsaro a cikin gida Nijeriya.