Daga SANI AHMAD GIWA a Abuja
Nijeriya na fuskantar mawuyacin hali na rashin ilimi, inda miliyoyin yara ke rasa ‘yancinsu na samun ilimi.
Manhaja ta lura da cewa duk da karatun firamare a hukumance na ‘kyauta’ kuma wajibi ne, yara da yawa ba sa zuwa makaranta a faɗin jihohi.
Wannan rashin samun ilimi yana kawo cikas ga ci gaban mutum da ci gaban ƙasa baki ɗaya.
Idan dai ba a manta ba, batun yaran da ba sa zuwa makaranta ba ya watsu a duk faɗin Nijeriya, domin kuwa rahotanni da bayanai sun nuna an sha bayar da gagarumin bambanci tsakanin jihohi.
Jihohin Arewa irinsu Kebbi, Sakkwato, Yobe, da Zamfara sune suka fi kowacce yawan yaran da ba sa zuwa makaranta. A ɗaya hannun kuma, jihohin Kudu maso Gabas kamar Abia, Enugu, Bayelsa, da Kuros Ribas suna da ƙarancin adadi.
Wannan rashin daidaituwa yana haifar da abubuwa masu rikitarwa daban-daban.
Talauci yana taka rawa sosai yayin da yake tilasta wa yara yin aiki da ba da gudummawa ga kuɗin shiga na danginsu maimakon zuwa makaranta. Rashin tsaro a yankin Arewa maso Gabas, sakamakon tashe-tashen hankula, ya ƙara dagula harkokin ilimi. Haka kuma, wasu al’adu, musamman a Arewa, sun fi fifita karatun allo fiye da tsarin karatun makaranta.
Manhaja ta fahimci cewa tsarar da ba ta da ingantaccen ilimi za ta iya fuskantar ƙalubale wajen samun ingantaccen aikin yi, wanda ke kawo cikas ga ci gaban tattalin arziki.
Batutuwa kamar su aikata laifuka da tsattsauran ra’ayi na iya bunƙasa a cikin al’ummar da ilimi da dama ba su da yawa.
Ƙoƙarin haɗin gwiwa tsakanin gwamnatin Nijeriya (Ƙungiyoyi masu zaman kansu) da ƙungiyoyin ƙasa da ƙasa ya zama dole don aiwatar da ingantattun hanyoyi.