Ra’ayin Manhaja

Manoman Nijeriya, kamar sauran takwarorinsu na sauran ƙasashen Afirka na kokawa da ƙarancin taki, ɗaya daga cikin muhimman kayayyakin amfanin gona da ake buƙata domin magance ƙalubalen da ke kunno kai ga yunwa a ƙasar musamman ma nahiyar Afirka baki ɗaya. Sauyin yanayi da sauran abubuwa na yin mummunan tasiri a kan ƙasa wajen tilasta buƙatar takin zamani don taimakawa wajen bunƙasa amfanin ƙasa don ingantaccen amfanin gona. Ƙarin amfani da taki ya ba da gudummawa sosai wajen haɓaka samar da abinci da tabbatar da wadatar abinci. A Nijeriya rashi ko ƙarancin takin zamani na daga cikin matsalolin da manoma…

Babu shakka, Jihar Katsina na ɗaya daga cikin jihohin da matsalar rashin tsaro ta fi ƙamari a halin yanzu wanda ya shafi al’ummomi da dama a faɗin ƙananan hukumomin da bai wuce 15 ba. Mazauna wasu garuruwan Batsari, Safana, Jibiya, Kurfi, Dutsinma, Faskari, Ƙanƙara, Dandume, Funtua da dai sauransu, na ci gaba da fuskantar barazana daga ’yan bindiga da ke kashe mutane, yiwa mata fyaɗe da kuma sace mutane domin neman kuɗin fansa. Idan za mu iya tunawa cewa, a wani ɓangare na ƙoƙarin shawo kan wannan annoba, gwamnatin jihar ta yi shawarwari tare da yin afuwa ga wasu ’yan…

A baya-bayan nan ne ƙasashen duniya suka gudanar da bikin ranar yaƙi da cutar Hepatitis wanda ake kira da ciwon hanta a Hausance, domin ƙara wayar da kan jama’a game da wannan mummunar cuta da ta yi sanadiyyar mutuwar mutane da dama. Hepatitis ya kasu iri daban-daban har guda biyar, inda suka haɗa da; Hepatitis A, da Hepatitis B, da Hepatitis C, da Hepatitis D, da kuma Hepatitis E. Hukumar Lafiya ta Duniya ta ce, kimanin mutum miliyan 325 ke fama da ciwon hanta nau'in B da C a duniya. A yayin da ciwon hanta nau'in B kawai ke lashe…

A yayin da Tarayyar Nijeriya ke ci gaba da fuskantar barazanar ambaliya ruwa a sassa dabam-dabam, gwamnatin ƙasar ta ce ba ta da haufin ingancin madatsun ruwan da Nijeriyar ke da su. Kama daga tituna da gadoji da ma uwa uba gidajen al'umma dai, sannu a hankali ambaliyar ruwa na bazuwa a sassan Tarayyar Nijeriyar dabam-dabam. Kuma ya zuwa yanzu, kimanin jihohi 28 da ƙananan hukumomi 121 ne ambaliyar da ke yin barazana ta shafa a ƙasar. An fuskanci ambaliyar ruwa mafi muni a tarihin Nijeriya a shekarar 2012, inda aka yi asarar kusan dala biliyan 16.9. Daga cikin manufofin…

A wani yunƙuri na shawo kan matsalar rashin tsaro da ake fama da ita a ƙasar, gwamnatin tarayya ta bayyana aniyarta na sanya dokar hana amfani da babura da ma’adanai a faɗin tarayyar ƙasar nan. Babban Lauyan Gwamnatin Tarayya kuma Ministan Shari’a, Abubakar Malami ya bayyana hakan kwanan nan. A cewarsa, irin wannan matakin zai kawar da hanyoyin samun kuɗaɗe ga 'yan ta'adda da kuma 'yan fashin daji a Nijeriya da ke amfani da kuɗaɗen da ake samu daga waɗannan kafofin wajen ƙarfafa ayyukansu na aikata laifuka. Malami ya ci gaba da cewa, waɗannan kayan aikin da ’yan ta’addan ke…

Shaye-shaye ya zama ruwan dare a tsakanin al'umma musamman ma matasa maza, wanda babban abin takaici halayya ce da aka fi dangantawa ga maza, sai ga shi ta zama ruwan dare har mata sun fi maza iyawa. Masu aure da waɗanda ba su da shi shaye-shaye na nufin duk wani yanayin da ɗan adam zai sa kan shi don sauya yanayin tunaninsa ko nazarin shi ta yadda ba zai iya bambanta ya kamata da akasin hakan ba. A zamanin baya, sai dai mu ji labarin irin wannan ɗabi’ar a wasashen ƙetare, wasa-wasa har ta shigo cikin ƙasarmu da al’ummarmu. Da…

An yi farin ciki sosai a Nijeriya biyo bayan matakin da Hukumar Zaɓe Mai Zaman Kanta ta Ƙasa (INEC) ta ɗauka na tsawaita aikin rijistar masu kaɗa ƙuri’a (CVR). Kamar yadda jadawalin INEC ɗin ya nuna, ya kamata a kawo ƙarshen rijistar masu kaɗa ƙuri’a ne a ranar 30 ga watan Yunin 2022. Sai dai kuma, ba da daɗewa ba ne aka yi ta yin tururuwa a cibiyoyin rajistar don neman yin rajista, lamarin da ya sa cibiyoyin cika da kuma sanya jami’an hukumar aiki ba dare ba rana. Akwai abubuwan da suka sa jinkiri yin rijista ga wasu ’yan…

A baya-bayan nan ne ’yan ta’adda suka kai hari a Cibiyar Gyaran Hali da ke Kuje, babban birnin tarayyar Abuja, inda suka kuvutar da fursunoni kusan 600, wanda 64 daga cikinsu ’yan ta’addar Boko Haram ne. Harin wanda ya ɗauki tsawon sa'o'i da dama ya yi sanadin mutuwar mutane biyar da suka haɗa da jami'an hukumar NSCDC waɗanda ba su ɗauke da makamai da kuma fursunoni huɗu. A yayin da suka isa wurin da yawa a kan babura, an ce 'yan ta'addar sun yi amfani da bama-bamai wajen rusa katangar gidan yarin. A cewar hukumomin wurin, jimillar fursunoni 879 ne…

A makon da ya gabata, Bankin Duniya ya fitar da rahotonsa kan taɓarɓarewar tattalin arzikin Nijeriya. Rahoto a ƙarƙashin duba irin ci gaban da Nijeriya ta samu, Cibiyar Hada-hadar Kuɗi Ta Duniya ta bayyana cewa, taɓarɓarewar yanayin tattalin arzikin Nijeriya na ƙara jefa al'ummar ƙasar cikin wani hali. Rahoton ya nuna cewa, hauhawar farashin kayayyaki ya zama annoba ga rayuwar ’yan Nijeriya wanda dole ne hukumomi su yi yaƙi da hakan. Haɓakar hauhawar farashin kayayyaki da ke fitowa daga yaƙin Yukren, Bankin ya ce, zai iya jefa qarin 'yan Nijeriya miliyan ɗaya cikin matsanancin talauci. Tabbas tashe-tashen hankulan da yaƙin…

A Nijeriya, an ware ranar 19 ga watan Yunin kowace shekara domin tunawa da ranar cutar sikila ta duniya. Ana bikin ranar ne don wayar da kan jama'a na duniya kowace shekara da nufin havaka ilimin jama'a da fahimtar cutar sikila da ƙalubalen da marasa lafiyar da danginsu da masu kula da su ke fuskanta. Kafin mu san ya cutar ta ke, dole mu fara sanin yadda ake kamuwa da ita. Jini wanda ake gani a zahiri idan mutum ya ji ciwo ko kuma ya yanke jikinsa yana ɗauke da abubuwa iri daban–daban, kamar su 'plasma', 'Red Blood Cells' (RBC),…